Artikelen Planstudie Ring Utrecht

Utrechtse lucht niet schoon genoeg

Is die monitoringstool eigenlijk wel betrouwbaar?

Het probleem met de monitoringstool van de NSL is dat hij niet uitgaat van werkelijke metingen, maar concentraties berekent met een ingewikkelde rekenmethode met een flink foutmarge van maar liefst 20 procent. Hoewel het project 'Zelf meten is zeker weten' zelf geen juridisch relevante meetwaarden oplevert, tonen de resultaten wel de tekortkomingen van de NSL-monitoringstool aan. De berekende meetwaarden en de werkelijke metingen lopen te ver uiteen, zowel in Amsterdam als in Utrecht. De rekenmethode van de monitoringstool is onvoldoende nauwkeurig om wetenschappelijk relevante uitspraken te doen over de gezondheidsrisico's die Nederlandse burgers lopen als gevolg van vuile lucht. In de praktijk heb je niet te maken met de gemiddelde vervuiling over een dag of jaar, maar juist met de pieken tijdens de ochtend- en avondspits (met name langs drukke stadswegen). En hoewel er geen mensen wonen in de middenberm van een snelweg, nemen de ventilatiesystemen van auto's deze lucht wel op. Volgens de GGD Amsterdam zijn de fijnstof concentraties in auto's (in de file) twee keer zo groot als daarbuiten. Met name bij verkeersopstoppingen is de luchtkwaliteit erg slecht, waarbij ventilatie nauwelijks helpt. Helaas voor mensen die dagelijks enkele uren in de auto zitten, gelden er in Nederland geen luchtkwaliteitsnormen op of tot 10 meter naast de snelwegen, en dus ook niet voor in de auto.

Naast deze problemen vertoont de monitoringstool zelf ook enkele eigenaardigheden. Direct naast een snelweg blijkt de lucht opvallend veel schoner dan je zou verwachten. Sterker nog: bij het verhogen van de maximum snelheid naar 130 km/u voorspelt de tool een verbetering van de luchtkwaliteit direct naast de snelwegen. Verkeerde gegevens en fouten in de methodiek zijn de oorzaak van dit zogenaamde 'schoonrekenen' De NSL-monitoringstool lijkt zo niet meer te zijn dan een rekenmodel om aan juridische normen te voldoen. De overheid zou de gezondheid van Nederlandse burgers centraal moeten stellen. Daar past een wetenschappelijk goed onderbouwde meetsystematiek bij.