Visie op duurzame en gezonde stedelijke ontwikkeling en mobiliteit in Utrecht

Details

Gepubliceerd op maandag, 07 juli 2014 14:48

In 2014 heeft Utrecht een nieuw College voor de periode 2014 - 2018 gekozen. De Kracht van Utrecht heeft daarom een notitie geschreven voor alle raadsfracties met onze visie op een duurzame stedelijke ontwikkeling en mobiliteit in Utrecht. 

Utrecht is een prachtige stad in een rijke regio. We hebben een unieke binnenstad en bijzondere landgoederen en parken heel nabij. De stadsregio heeft een sterke economische positie. Deze aantrekkingskracht zorgt ervoor dat steeds meer mensen, waaronder veel studenten, hier willen blijven wonen en werken.

Stad en regio zijn de laatste twintig jaar enorm gegroeid. Dat heeft mooie kanten, maar er is ook een toenemende spanning tussen doelstellingen op het gebied van duurzame stedelijke ontwikkeling, bereikbaarheid, gezondheid en leefbaarheid.

De opnamecapaciteit van de stad voor het autoverkeer is bereikt. We overschrijden grenzen. Verschuiven van verkeersstromen zorgt voor een waterbed-effect. Het auto- en fiets- en OV-systeem tezamen loopt in de stad vast. De Utrechtse leefomgeving staat hierdoor onder grote druk. Onze ruimte is schaars.

Een stad die verleidt tot gezonde mobiliteit

Gelukkig maken steeds meer Utrechters de gezonde keus voor meer bewegen en de fiets. Van belang is een stedelijke inrichting die verleidt en aanzet tot actieve mobiliteit (wandelen, lopen en fietsen), een stad die klimaatbestendig is en een stad met intensief gebruik van innovatieve (e)technologie en voor vergroening en verduurzaming van energie en transport . Deze koppeling werkt drie kanten op: De verandering in vervoerskeuze (alternatieven voor autogebruik) leidt zowel tot het terugdringen van welvaartsziekten als tot de verbetering van de omgevingskwaliteit en vermindering van (verkeers-)emissies. Daarnaast groeit het besef dat Utrecht een regionaal tramnetwerk nodig heeft.

We signaleren dat tal van bewoners- en ondernemersinitiatieven in de stad behoefte hebben en de ruimte pakken hun eigen (leef-)omgeving in te richten. Heel goed dat D66 als grootste partij in het nieuwe college vertrouwt op eigen kracht en hen meer ruimte wil geven hun leefomgeving vorm te geven. Maar het hanteren van alleen een locale knelpuntbenadering is voor Utrecht als geheel onhoudbaar.

Niemand kan het alleen, maar we moeten ook niet op elkaar wachten. De urgentie werd eind maart weer duidelijk benoemd in het laatste IPCC-rapport over de stand van het klimaatbeleid. "We kunnen niet wachten tot 2050, dat is echt te laat; we kunnen zoveel anders tot 2030, het kan als je wilt", zegt Marianne Minnesma in het recente rapport van Urgenda - 'Nederland 100% duurzame energie in 2030' (april 2014). 

Kwaliteit openbare ruimte & actieve gezonde mobiliteit centraal

We zijn toe aan een andere manier van denken: Vanuit de kwaliteitseisen van de stedelijke openbare ruimte en gezonde stad omschrijven we hoe we met actieve en gezonde mobiliteit wandelen, lopen en fietsen en het gebruik van schoon OV-rail/HOV kunnen bevorderen. Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar geeft al richting aan een gewenste stedelijke ontwikkeling, voor de lange termijn, voor 2030. Wij sluiten graag bij deze visie aan en voegen daar voor de komende vier jaar een serie concrete voorstellen toe.

Uitgangspunten voor duurzame, gezonde stedelijke ontwikkeling en mobiliteit

1. Vanuit de kwaliteitseisen van de stedelijke openbare ruimte en gezonde stad gaan we lopen en fietsen en het gebruik van OV-rail bevorderen.

2. We kiezen voor meer fiets en OV-rail omdat het belang van een gezonde stad het vereist en de opnamecapaciteit van de stad voor het autoverkeer is bereikt.

3. We stimuleren slow traffic (lopen en fietsen) langs begaanbare routes in de eigen woon- en winkelwereld; we creëren overzicht en veiligheid door openbare ruimte en buurtomgeving aantrekkelijk te maken voor voetganger en fietser.

4. De fiets is het belangrijkste vervoermiddel in de stad, ook voor de korte ritjes. De e-bike wordt een belangrijk vervoermiddel in het woon-werkverkeer in de Utrechtse regio.

5. Utrecht wordt dé Fiets- en OV-stad van Nederland.

6. Lageweide wordt hét overslagpunt voor Nederland en (onderdeel van) een duurzaam stadsdistributiesysteem van de stad.

7. Innovatief elektrisch OV en vervoerskeuze-apps in de stad (o.a. in het kader van Beter Benutten) verdienen een extra stimulans.

8. In een Utrechts Roet- en Geluidsreductieplan werken we de gezondheidswinst uit die we in 2018 willen boeken met de omslag naar actieve en gezonde mobiliteit en een versterkte ambitie - Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar.

---

Lees verder in de Kracht van Utrecht notitie 'Duurzame en gezonde stedelijke ontwikkeling en mobiliteit - coalitie 2014 2018' (14p, pdf)