Achtergrondartikelen over lucht, geluid en gezondheid
Fijnstof veroorzaakt acute afwijkingen bij hartpatiënten
Onderzoekers van de Harvard University vonden een relatie tussen luchtverontreining veroorzaakt door fijnstof en acute afwijkingen in het cardiogram van hartpatiënten. Deze afwijkingen duiden op een verminderde bloedtoevoer naar het hart of een ontsteking van de hartspeier. Dit meldde het tijdschrift Circulation (september 2008).
De onderzoekers zagen duidelijk dat er snel meer zogeheten ST-segmentdepressies ontstonden in de cardiogrammen, wanneer er meer roet, fijnstof en zwaveldioxide in de lucht zat. Dergelijke afwijkingen in hartactiviteit duiden meestal op een verminderde bloedtoevoer van de hartspier, maar treden ook op bij een ontstoken spier. Ze waren zichtbaar op het cardiogram, hoewel de deelnemers zelf geen hartklachten hadden. Luchtverontreining en fijnstof in het bijzonder leidt op de langere termijn tot een toename van hart- en vaatziekten en tot een toename van sterfgevallen aan deze ziektes. Dat er ook acute effecten zijn, is echter nieuw. In 2007 beschreven Britse onderzoekers in een laboratoriumexperiment dat één uur blootstelling aan fijnstof al tot de genoemde depressie van het ST-segment leidt. De onderzoekers van Harvard hebben nu deze labresultaten in de alledaagse praktijk bevestigd.
De onderzoekers verkregen de gegevens door 48 hartpatiënten uit Boston te voorzien van apparaatjes die 24 uur lang de elektrische activiteit van het hart meten en deze gegevens opslaan (de cardiogrammen). Alle deelnemers aan het onderzoek waren in de voorgaande maand gedotterd vanwege een hartinfarct of pijnklachten op de borst. De cardiogrammen werden gerelateerd aan de gelijktijdig gemeten luchtverontreiniging met roet en fijnstof kleiner van 2,5 micrometer. Deze deeltjes vormen een goede maat voor de vervuiling door autoverkeer. Daarnaast werd de blootstelling aan zwaveldioxide en koolmonoxide bepaald.
Onduidelijk is waarom inademing van roet of fijnstof juist tot deze verandering in het ST-segment leidt. Ook onduidelijk is of herhaalde blootstelling aan fijnstof bij deze kwetsbare patiënten tot nieuwe klachten kan leiden. De onderzoekers zagen dat de afwijkingen bij de kwetsbaarste patiënten het grootst waren.
Bron: Huup Dassen, NRC van 09 september 2008, online hier te raadplegen.
