Met de leenfiets van Bunnik naar De Uithof - serieus alternatief voor volle bus 12

Details

Gepubliceerd op woensdag, 09 oktober 2013 13:11

Het openbaar vervoer tussen Utrecht CS en De Uithof is al jaren zwaar belast. Zo rond half negen moeten studenten meerdere dubbelgelede bussen laten vertrekken zonder in te stappen. De tram zal daar over 5 of 6 jaar verlichting in brengen. Maar zolang die er nog niet is, zijn alternatieve oplossingen zeer welkom.

Sjors Honders en Jos Hopmans, masterstudenten Stadsgeografie, deden op initiatief van de Kracht van Utrecht onderzoek naar de mogelijkheid van een leenfietsensysteem op de randstations Bunnik, Utrecht Lunetten en Bilthoven. Verrassende conclusie is dat fietsen vanaf deze randstations een flinke tijdwinst oplevert. Een derde van de ondervraagde studenten wil bovendien wel een leenfiets gebruiken. Een leenfietsensysteem lijkt daarmee een serieus alternatief voor de volle bussen vanaf Utrecht CS.

Collegepartij Groenlinks reageert positief op leenfietsenplan

Raadslid Steven van Corler (Groenlinks) reageert positief op het idee van een leenfietsenplan: "GroenLinks Utrecht wil het plan ondersteunen als dit aansluit bij het huidige concept met de ov-fiets (bron)."  Hij zal op 10 oktober samen met D66 collega Bram Fokke in gesprek gaan met verkeerswethouder Lintmeijer over het leenfietsenplan. "Ik vind het een goed plan, zo'n fiets... Al is het de vraag of je zoiets gratis kunt aanbieden", aldus Van Corler (bron).

In gesprekken met Sjors en Jos hebben wij (Kracht van Utrecht) de nodige input geleverd voor inhoud en opzet van het onderzoek. Wij zijn daarom trots op het resultaat. Wij zien veel potentie in het stimuleren van het fietsgebruik vanaf de drie randstations. Het is een prima aanvulling op het regionale doorfietsnet rond De Uithof. We zullen het leenfietsenrapport zeker onder de aandacht brengen van onze contacten op De Uithof.  

Voor wie is de leenfiets?

Om de potentie van een leenfietsensysteem te onderzoeken, brachten Honders en Hopmans eerst in beeld hoe studenten eigenlijk naar De Uithof reizen. Het is de eerste keer dat de volledige "keten-mobiliteit" voor De Uithof in beeld wordt gebracht (zie grafieken). Een derde van de ondervraagde studenten fietst naar De Uithof. Bijna net zoveel reist echter via de 'keten' fiets-trein-bus. Van alle studenten die via Utrecht CS reizen is 62 procent onderweg één van de drie randstations gepasseerd. Het zijn studenten die ten Oosten van Utrecht wonen en waarschijnlijk niet over een fiets beschikken in de stad. De OV-fiets is geen logisch alternatief, aangezien de bus met de OV-studentenkaart gratis is. Medewerkers van de Universiteit Utrecht (zonder OV-jaarkaart) gebruiken vaker de fiets als natransport. Toch zijn ook zij een interessante doelgroep. Meer dan de helft van de medewerkers stopt namelijk nu al op een van de randstations. De potentiële tijdwinst is voor hen groot.

Reistijdwinst

Bunnik, Lunetten en Bilthoven liggen op 13 tot 23 minuten fietsen van De Uithof (bij 20km/h, zie overzichtskaartje). De fietsroute vanaf Bunnik (3.5 km) loopt over landgoed Rhijnauwen en is onderdeel van een toekomstige snelfietsroute (Houten-Bilthoven). Met extra overstap in Driebergen sta je net zo snel op station Bunnik als op Utrecht CS. Vanaf Bunnik fiets je snel en ontspannen naar de universiteit, zonder in een volle bus te hoeven zitten. Fietsen vanaf intercitystation Driebergen-Rijsenburg kan ook. Het is langer fietsen (9km, 27 min.), maar zeker nog sneller dan via Utrecht CS.

De combinatie trein-fiets vanaf randstations blijkt in nagenoeg alle gevallen sneller dan het reizen per bus via Utrecht CS; ook als een extra overstap nodig is. De tijdwinst is meestal 10 a 20 minuten, oplopend tot maar liefst 25 minuten vanuit Maarn en Rhenen. Een deel van die tijdwinst zit hem in de looptijd van perron naar fiets of bus. Op station Bunnik is dat maar 30 seconden, op Utrecht CS gemiddeld zeker 8 minuten. Belangrijk is ook dat de reistijd van de fiets betrouwbaarder is dan die van de bus. Bovendien doet bus 12 er in de ochtendspits gemiddeld 5 a 10 minuten langer over dan volgens dienstregeling.

Potentie van de leenfiets

Qua reistijd is dus winst te halen. Er reizen bovendien voldoende geïnteresseerde studenten (en medewerkers) langs een van de randstations. "Van de studenten die station Bunnik passeren (die in de huidige situatie gebruik maken van buslijn 11, 12 of 12s...) denkt 46% gebruik te gaan maken van de leenfiets. Voor station Bilthoven is dit percentage 30% en voor station Utrecht Lunetten... 20% (Honders en Hopmans)." Vertaald naar alle studenten en medewerkers van de universiteit gaat het bij Bunnik over 500 potentiële gebruikers.

Of de leenfiets daadwerkelijk gebruikt zal worden, blijkt samen te hangen met een aantal factoren, zoals beschikbaarheid van voldoende fietsen en het weer. Belangrijkste echter zijn de kosten die verbonden zijn aan bus en leenfiets. Studenten staan het meest positief tegenover een gratis leenfiets. In die zin is de leenfiets ook geen concurrent voor de OV-fiets, maar eerder een aanvulling. Mocht het Kabinet de OV-studentenkaart afschaffen, dan wordt de leenfiets - zelfs tegen een geringe vergoeding – wel een stuk aantrekkelijker.

Benut de randstations - ontlast Utrecht CS

Honders en Hopmans tonen aan dat een leenfietsensysteem potentie heeft. Misschien nog wel belangrijker is dat reizen via de randstations van Utrecht een onderbenut alternatief is. Met name in de ochtendspits levert het voordelen op qua reistijd en reisbeleving. Het ontlast Utrecht CS, waar busvervoer en fietsparkeren behoorlijk aan de limiet zitten. Ook de drukke fietsroutes naar De Uithof profiteren van een meer decentraal vervoersysteem. Voorwaarde is dat reizigers de alternatieven kennen en dat zij altijd kunnen beschikken over een goed gestalde fiets, of dit nu een eigen fiets of leenfiets is.

Toevallig start het Deltion College in Zwolle een proef met 50 leenfietsen, bedoeld om de busverbinding vanaf het station te ontlasten. Honders en Hopmans doen de aanbeveling om op station Bunnik een dergelijke pilot te organiseren. Het Bestuur Regio Utrecht zou de pilot kunnen opzetten, samen met de Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht en het UMC. De positieve reactie van Groenlinks en de grote interesse in het rapport zijn in ieder geval een goed begin. 

Rapport en media: 

Lees / download hier het hele rapport

Trajectum: Groenlinks wil OV-fietsen voor Uithof-forensen

Groenlinks Utrecht: GroenLinks voorstander van uitbreiding plan leenfietsen

Telegraaf: Gratis leenfiets naar Uithof voor studenten

Tekst: Olivier Beens