Fietsenstallingen onder het perron - stations Houten en Utrecht Zuilen vergeleken

Station Zuilen_onderdoorgang_300In de stadsregio Utrecht zijn er veel kleinere stations waar je je fiets pal onder de perrons kan stallen. Een dergelijke voorziening maakt veel verschil ten opzichte van stations met buitenstallingen. Twee voorbeelden gaan we eens nader bekijken: Houten en Utrecht Zuilen. Hoe verschillen de fietsvoorzieningen van beide stations en wat betekent dat voor toekomstige ontwikkelingen?

– een bijdrage van Guus Albrecht (tekst), met foto's van Cor van Angelen

Station Houten: ruime fietsenstalling onder het spoor

Dit station bestaat uit een 270 meter lang eilandperron met vier sporen; twee per richting, naar Geldermalsen en Utrecht CS. Op dit station stoppen uitsluitend sprinters. Onder het perron en de sporen bevindt zich een fietsenstalling voor 3100 fietsen. Het geheel ligt in het centrum van de stad en is alleen te voet en te fiets bereikbaar. Het kernwinkelgebied en het stadhuis bevinden zich direct rond het station; gezien de ruimte is het handig dat de stalling onder perron en sporen is gesitueerd. Het busstation ligt iets ten zuiden van het station en wie per auto komt, parkeert in nabijgelegen parkeergarages of op parkeerplaatsen op straat.

Houten is vooral als fietsstad ontwikkeld. De fietsstraat Onderdoor loopt letterlijk onder perron en sporen en is alleen voor voetgangers en fietsers bedoeld. Het perron is zowel voor mensen met een lichamelijke beperking als voor mensen met omvangrijke reisbenodigdheden met een lift toegankelijk. De fietsenstalling onder dit station is bewaakt en wordt door veel forensen gebruikt. In twee lagen, verdeeld over veel rekken, kan je je fiets stallen.

Station Utrecht Zuilen: buitenstallingen en een vierbaansweg

Station Zuilen_Cartesiusweg_300Zoals het station in Houten is ook Utrecht Zuilen een station dat bestaat uit een 270 meter lang eilandperron met vier sporen; twee per richting, naar Breukelen en Utrecht Centraal. In de ochtend, late middag en vroege avondspits kunnen reizigers verder naar Amsterdam, Zaandam en Uitgeest. Ook hier stoppen uitsluitend sprinters. De sneltreinen rijden op de buitensporen, wat ook in Houten het geval is. Perron en sporen liggen hier hoog boven straatniveau.

In tegenstelling tot station Houten, waar onder het perron een fiets/voetgangerspassage loopt, vind je onder Station Zuilen de drukke Cartesiusweg, die onderdeel is van de Utrechtse binnenring. Deze weg is vierbaans met aan weerszijden vrije fiets- en voetpaden. Pal onder het station stopt buslijn 30, een lijndienst van Leidsche Rijn naar de Uithof via Overvecht. Voor auto's zijn in de nabijheid van dit station geen ruime parkeerplaatsen. Er is een lift, maar de roltrappen ontbreken.

Fietsvoorzieningen en (niet centrale) ligging in de wijk

Station Zuilen_fietskluizen_700Vinden we in Houten een fietsenstalling geïntegreerd in het station, in Zuilen staan de fietsen in open rekken en kluizen deels onder het perron en sporen, maar toch vooral buiten, aan beide zijden van de Cartesiusweg. De situatie is geheel anders dan in Houten. Je fiets binnen stallen in plaats van op een tochtige en winderige plaats, is er niet bij. Afdakjes zijn er gelukkig wel. Technisch is het natuurlijk wel mogelijk om ook in Zuilen de stalling volledig onder perron en sporen aan te leggen. Het is jammer dat hier bij de aanleg van het station jaren geleden geen rekening mee is gehouden.

Bevindt het station Houten zich in het centrum van die plaats, in de wijk Zuilen is dit duidelijk niet het geval. De woonwijken Zuilen en Ondiep liggen ten oosten van het spoor, terwijl zich aan de westkant het bedrijventerrein Cartesiusweg bevindt. Het Julianapark ligt een stukje verderop, net als de Amsterdamsestraatweg. De Straatweg is een belangrijke winkelstraat voor Zuilen en Ondiep.

Toekomstige ontwikkelingen

Utrecht kan flink gaan groeien, van 335.000 inwoners naar een kleine 400.000 in 2030; het aantal studenten (WO, HBO, MBO) loopt tegen de 100.000. Een beleid gericht op voetgangers, fietsers en ov is daarbij onontbeerlijk. Station Utrecht Zuilen kan voor inwoners en forensen van buiten de stad een voorname rol gaan spelen; een betere (toekomstbestendige) fietsenstalling onder het perron en sporen zou daarbij zeker helpen. Er zijn al diverse positieve ontwikkelingen rond Station Utrecht Zuilen.

In de Gebiedsagenda voor Utrecht Noordwest staat dat de fiets- en voetgangersverbindingen tussen Straatweg en station beter moeten; dat geldt ook voor de fietsvoorzieningen bij het station. Bovendien kijkt de gemeente naar mogelijkheden om een doorfietsroute te realiseren langs de Daalsedijk, tussen Straatweg en spoor. Die zou de (fiets)bereikbaarheid van het station behoorlijk vergroten. De directe omgeving van het station zal veranderen met de inrichting van Josephlaan en Cartesiusweg als "stadsboulevard".

Station Zuilen_fietsenstalling_buiten_700Niet al te ver van station Zuilen, in Ondiep, is de multifunctionele accommodatie Zijdebalen in aanbouw. Dit wordt een complex met woningen, winkels en kleine bedrijfjes waar ook zelfstandigen zonder personeel (ZZP) hun activiteiten kunnen ontplooien. De Cartesiusdriehoek en het Werkspoorkwartier, gelegen tussen het Amsterdam- Rijnkanaal en de spoorlijnen naar Woerden en Amsterdam, bevinden zich in een pril ontwikkelingsstadium.

Er zijn plannen voor herinrichting en allerlei nieuwe hotspots voor dit stedelijke gebied. De huidige bedrijven bieden al werkgelegenheid en dat zal in de (nabije) toekomst wellicht meer worden, afhankelijk van economische ontwikkelingen. Hopelijk kan Station Zuilen daarin een positieve rol spelen.

Tot slot enige cijfers met betrekking tot reizigersaantallen van de hier beschreven stations:

In 2013 maakten op een gemiddelde werkdag 7478 treinreizigers gebruik van station Houten. Het jaar daarop waren het er 7473, dat is nagenoeg gelijk met 2013. In Houten wonen plusminus 50.000 mensen.

Op een gemiddelde werkdag in 2013 maakten 1918 treinreizigers gebruik van station Utrecht- Zuilen. In 2014 waren dat er 2227. Dat is een fikse stijging van 14%. In Utrecht Noordwest, waar Zuilen en Ondiep deel van uitmaken, wonen krap 44.000 mensen.

 

Bronnen:

Dit is Utrecht 2015

Website Treinreiziger.nl 

Ontwikkelingsvisie Werkspoorkwartier

Gebiedsagenda Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar - Overvecht / Noordwest

Eigen waarneming

--

Tekst: Guus Albrecht
Foto's: Cor van Angelen