Inzet verkiezingen: mobiliteit en leefklimaat zijn gezamenlijke opgave in stadsregio's

Details: Gepubliceerd op woensdag, 31 augustus 2016 19:28

Gespreksnotitie Initiatiefgroep Verduurzaming verkeers- en vervoersbeleid

Fietser fietspad_bushalte_300 Najaar 2016 komen verkiezingsprogramma’s tot stand ter voorbereiding van campagnes voor de Tweede Kamerverkiezingen, die op 15 maart 2017 zijn gepland. Landelijk is veel kennis en ervaring opgebouwd over nut en noodzaak van verduurzaming verkeers- en vervoersbeleid. De initiatiefgroep Verduurzaming verkeers- en vervoersbeleid, waarin de Kracht van Utrecht deelneemt, heeft hiervoor een notitie geschreven. Doel: Argumenten aandragen om kabinetsbesluiten over verduurzaming verkeers- en vervoersbeleid in positieve zin te beïnvloeden.

Kernopgave voor stadsregio’s: Mobiliteit, economie en leefomgeving

Mobiliteit draagt bij aan een sterke economie. Minstens zo belangrijk voor ruimtelijk-economische ontwikkeling is een gezond aantrekkelijk leefklimaat als voorwaarde voor een culturele en sociale ontwikkeling van stad en regio. Mobiliteit en leefklimaat lijken conflicterende belangen, die juist in stedelijke regio’s een gezamenlijke opgave zouden moeten worden. Automobiliteit vergt steeds meer ruimte, en belast steeds meer de leefomgeving tot aan de wettelijke milieunormen. WHO-gezondheidsnormen zouden zwaarder dienen te wegen en uitgangspunt voor beleid dienen te worden.

Er zijn ook hoopgevende ontwikkelingen en innovatieve oplossingen die kansen bieden voor goed functionerende stedelijke netwerken met een betere symbiose van mobiliteit, duurzaamheid en leefomgeving. Wij moeten die kansen wel zien en bereid zijn die te pakken. Dat vereist vernieuwend denken en een vernieuwend beleid. Een vernieuwing waar al heel veel mensen in hun gedrag voor kiezen.

Belangrijk is dat we meer gaan denken vanuit stedelijke regio’s, en hoe dit kan bijdragen aan oplossingen op rijksniveau. De steden en de stadsregio’s zijn de sleutel. De vervoersstromen binnen stadsregio’s zijn veel groter dan het doorgaande verkeer langs regio’s. Wij zien kansen voor het vergroten van het aandeel fiets + OV (bus, tram, metro + trein) in de vervoersprestaties van een stadregio.

De kernopgave is hoe de politiek hiervoor op rijksniveau dit proces kan versnellen.

Innovaties in voertuigtechniek en geleiding en in maatschappelijke ontwikkelingen:

Intelligente Transport Systemen (ITS) en Smart Mobility vergroten de capaciteit van bestaande wegen
Elektrische auto’s beperken de milieuhinder langs bestaande wegen
Elektrische fietsen vergroten de actieradius van de fiets
Thuis- en internetwerken leidt tot minder werkgerelateerde verplaatsingen
Veranderend koopgedrag
Selectiever autogebruik, ook door jongeren
Deelauto- en Uber-concepten

Kansen voor nieuwe vervoersconcepten en infrastructuur-netwerken:

Fiets netwerken op stedelijk en regionaal niveau, mede afgestemd op actieradius elektrische fiets
Goed verbonden met knooppunten van regionaal en landelijk openbaar vervoer
Fiets en trein wordt de sterkste intermodale combinatie voor de langere afstand
Daardoor komt capaciteit vrij op snelwegen rond de stad voor doorgaand verkeer

I&M in beweging?

Decennia lang heeft het Ministerie van Verkeer en Waterstaat plannen gemaakt voor capaciteitsuitbreiding van het hoofdwegennet. En ook de huidige minister van Infrastructuur & Milieu weet daar wel raad mee. Maar zij laat zo nu en dan ook doorschemeren dat veelbelovende nieuwe technologieën goed van pas kunnen komen bij het verbeteren en verduurzamen van voertuigen, infrastructuur, vervoersystemen en –ketens. Dit biedt kansen om ook bereikbaarheid en leefbaarheid te verbeteren met minder energiegebruik en milieubelasting. Ook doet het de behoefte afnemen aan nieuwe verkeersinfrastructuur, zodat ook de voortschrijdende aantasting van biodiversiteit, natuur, landschap en leefomgeving kan worden beperkt.

Hoopgevende voorbeelden:

Het aandeel van de (e)fiets wordt steeds belangrijker in ons ‘Daily Urban System’, de aan onze dagelijkse activiteitverbonden verplaatsingen, die zich vooral binnen de stedelijke regio’s afspelen.
Randstad Rail in de Metropoolregio Rotterdam/Den Haag is een groot succes.
Het bedrijfsleven neemt veel initiatieven om de kosten voor mobiliteit te beheersen en alternatieven voor autogebruik te stimuleren (Mobiliteitsmanagement, Low Car Diet van Urgenda).
Noord Brabant gaat samen met de kennisindustrie op grote delen van het Brabantse hoofdwegennet de modernste technieken op gebied van Intelligente Transport Systemen (ITS) en smart mobility uitrollen en verder ontwikkelen.
De gemeente Utrecht geeft in haar nieuwe verkeer- en vervoersnota voorrang aan voetgangers, fietsers en OV.
Het manifest ‘Wij Maken Ruimte’ (dec. 2015) geeft aan dat minimaal 10% van de autostraten kan worden omgebouwd tot voetgangers-, fiets-, groen- en speelgebied.
Fietssnelwegen maken steeds meer deel uit van netwerken in verschillende regio’s en worden deels met Rijksgeld aangelegd.

Verkiezingen: suggesties voor een nieuwe koers in Den Haag

Wij vragen politieke partijen om de hierboven omschreven vernieuwde opgave op het gebied van ruimte, mobiliteit en leefbaarheid in hun verkiezingsprogramma op te nemen, daarin duurzame en vernieuwende oplossingsrichtingen aan te geven en op te nemen in kabinetsbesluiten over verduurzaming van verkeer en vervoer.

Namens de Initiatiefgroep Verduurzaming verkeer- en vervoersbeleid: Michiel Visser, Henk Tetteroo, Paul Scheublin, Jos Kloppenborg, Jan Korff de Gidts (contactpersoon via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of 06 3363 0344).

Opgesteld februari 2016