Meer files? Nee, de mobiliteitsgroei zit alleen in OV en fiets. Dat is het verhaal
- Details
- Gepubliceerd op maandag, 26 oktober 2015 10:01
Afgelopen donderdag was het weer zover. De minister publiceerde het viermaandelijkse rapport Publieksrapportage Rijkswegennet en zong luidkeels bij het tv-programma Pauw dat de files weer zullen toenemen. Maar dat is niet het juiste verhaal.
Ook wij vallen in herhaling (2013) - vallen in herhaling (2014) - en zullen dat blijven doen: De mobiliteitsgroei van het afgelopen decennium zit in het gebruik van ov en fiets. Daar zit de potentie om mobiliteitsgroei op te vangen en te verduurzamen. Het ministerie weet dat, maar blijft op de oude koers varen.
Spectaculiere groei treingebruik zet door
Het vrijdag (een dag later dus, je zou er bijna iets achter zoeken) gepubliceerde Mobiliteitsbeeld 2015 van het KiM - onderdeel van het Ministerie van I&M - herhaalt het beeld van de afgelopen jaren. Het aantal autokilometers in Nederland is stabiel sinds 2008; groei zit er simpelweg niet meer in. De filedruk was ondanks een lichte stijging afgelopen jaar in geen 15 jaar zo laag. Het fietsgebruik is het afgelopen decennium daarentegen spectaculair gestegen met bijna 9% sinds 2004. De trein dendert daar nog eens overheen met 25% stijging sinds 2004.
Trein belangrijkste vervoermiddel op diverse verbindingen in Randstad
Het is ontnuchterend om te zien hoe er in de Utrechtse snelwegen wordt geinvesteerd, terwijl er juist op het spoor - door die enorme groei - knelpunten bestaan (nu, niet ergens in de komende 10 jaar). En kijk eens naar de potentie: Meer mensen nemen de trein dan de auto tussen Den Haag en Utrecht, tussen Den Haag en Leiden, tussen Utrecht en Amsterdam. Ook de treinverbindingen Utrecht - Rotterdam, Utrecht - Amersfoort en Amsterdam - Den Haag nemen 45% of meer van alle verplaatsingen voor hun rekening.
Figuur: Modal split tussen zeven steden in de Randstad, uit Mobiliteitsbeeld 2015 (KiM)
Fiets groeit en is koning in steden
Binnen steden is het de fiets die het grootste deel van de woonwerk-verplaatsingen bepaalt. In Utrecht en Amsterdam en steden als Groningen, Leeuwarden, Enschede, Leiden en Zwolle zorgt de fiets voor meer dan 50% van alle werkverplaatsingen binnen de stad. Het is een van de redenen dat twintigers veel minder autorijden dan voorheen. Steeds meer wonen zij in steden, waar je gewoonweg geen auto nodig hebt. Nu denkt het KiM dat zij later wel een auto gaan aanschaffen, maar dat is nog maar te bezien. Als steden aantrekkelijk zijn voor deze leeftijdsgroep, blijven zij er wonen en zal het autogebruik blijvend laag zijn. Parkeertarieven blijken daar ook bij te helpen. Hogere parkeertarieven doen autogebruik dalen, zo stelt het KiM (p.99).
Het KiM heeft in een aparte publicatie de trends in fietsen en lopen op een rij gezet. De titel - Fietsen en lopen, de smeerolie van onze mobiliteit - is alvast veelbelovend. Voor luie lezers: zie de infographic.
Figuur: Modal split woon-werkverplaatsingen binnen 22 steden (KiM 2015).
Lees zelf Mobiliteitsbeeld 2015 en trek je eigen conclusies. Het rapport bevat een schat aan informatie, waaronder een gedetailleerde verklaring van autogebruik in Utrecht (verschillen tussen postcodegebieden, zie p. 118). En deel die boodschap, want het is blijkbaar nodig om het Ministerie van I&M haar eigen conclusies duidelijk te maken. We willen een eerlijk verhaal, niet dat constante gespin van de minister om de mega-investeringen in snelwegen veilig te stellen.
