Ontwerp Doorfietsnet 2014: schaalsprong voor de fiets

Details

Gepubliceerd op woensdag, 04 juni 2014 16:42

Doorfietsen in Utrecht; beschrijving en totstandkoming van de dubbele schaalsprong

Utrecht heeft een doorfietsnet. Nu alleen nog op papier; wij willen dat het op termijn ook op straat wordt gerealiseerd.

Bij het ambitiedocument "Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar" werd door de gemeente Utrecht als een van de doelen gesteld dat de fiets het primaire vervoermiddel in de stad wordt. Een van de middelen daartoe is een stoplichtarm fietsnet aanleggen. Hoe ontwerp je dat in een gemeente waar, in een Fietsbalans-praktijktest in 2006, de verkeerslichtendichtheid voor fietsers het hoogste bleek van alle onderzochte steden?

Zo'n net ontwerp je door de Fietsersbond, de Fietskoeriers en een aantal eigenwijze bewoners die zich vanuit het Kracht van Utrecht-initiatief al langer met het verkeersbeleid bemoeien, samen met een paar betrokken ambtenaren, voor een blanco kaart van de gemeente te zetten. Ga maar tekenen. Dan komen de handige routes die nu al veel gebruikt worden direct op de kaart. De routes die nu al weinig oponthoud kennen, zoals langs het spoor of langs een kanaal. Zo ontstaat een net met forse gaten.

Ontstaan van het Doorfietsnet aan de tekentafel

Daarna begint de discussie: "Je zou deze route door kunnen trekken door een brug over het kanaal aan het eind te leggen". "Nou, je kunt ook de route aan de andere kant van het kanaal opknappen en de bestaande brug gebruiken. Dat is goedkoper en die andere wijk heeft dan ook een goede verbinding." In twee middagen is zo in 2012 een doorfietsnet ontworpen, dat maximaal gebruik maakt van bestaande bruggen, tunneltjes en wegen.

Het fietsnet verbindt de wijken onderling met elkaar, via routes die niet langs drukke autoverbindingen lopen. De routes zijn daardoor aantrekkelijk om te fietsen. Ze lopen langs spoor- en waterwegen en door woonstraten. Van nature zijn de stations er op aangesloten. De routes zijn groener, stiller en sociaal veiliger dan de fietspaden langs drukke wegen. In de wijken is nog een verdiepingsslag nodig om de fijnmaziger wijkfietsnetten vast te stellen, zodat alle bestemmingen (scholen, winkels, sport...) aan het fietsnet worden aangesloten. De aansluitende verbindingen naar andere gemeenten zijn al wel in kaart gebracht.

Quickwins en ontbrekende schakels

Grote delen van het doorfietsnet liggen er al en hebben vooral een opknapbeurt nodig. De hinderlijke grove straatklinkers er uit, een rode asfaltloper erin of erbij. Op cruciale plaatsen een fietsdoorsteekje maken. Er zijn een paar grote ingrepen nodig, met name om barrières bij spoor- en waterwegen te slechten. Als er over een afstand van 1,5 km slechts twee bruggen over de Vecht zijn, die ook door auto's worden gebruikt, dan lukt het niet om een autoluwe verbinding over de Vecht te maken zonder een fietsbrug aan te leggen.

Het net is ontworpen op uitnodiging van de ambtenaren die Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar verder uit moesten werken. Maar na het ontwerpen van het doorfietsnet bleef het stil. De vorige wethouder wilde het niet meer door de Raad laten vaststellen; hij heeft andere fietsprioriteiten. De Fietsersbond en de Kracht van Utrecht hebben het ontwerp na nog een paar aanpassingen geadopteerd. En nu? Het is een basis voor het fietsnet van de vervoerregio, die inmiddels ook heel goed bezig is om een fietsnet vast te stellen. De Provincie stelt momenteel een mobiliteitsvisie op. Daarmee kan het fietsnet voor de hele provincie verder worden ontworpen.

Maar het belangrijkste is: communiceren en aanleggen!

Het Utrechtse Ontwerp Doorfietsnet (kaart)

---

Ria Glas | Fietsersbond afdeling Utrecht