Verkeersplannen Rijk staan ter discussie: Mogelijk uitstel Uithoftram dramatisch

Donderdag 24 januari komt het AD met het bericht dat het Rijk mogelijk een groot aantal infrastructuurplannen gaat uitstellen. Het bericht is inmiddels ook op tal van andere sites te vinden. Het Rijk zou tot 2028 maar liefst 6.4 miljard euro willen bezuinigen. Voor Utrecht staan vermeld de aansluiting van de NRU (Noordelijke Randweg Utrecht) op de A27, de tram naar de Uithof en de 'verbetering' van de A27.

Onduidelijkheden Uithoftram en A27

Van de A27 is niet duidelijk welk deel de minister precies voor ogen heeft, maar vermoedelijk gaat het niet over de A27 bij Amelisweerd. Ook over de Uithoftram bestaan twijfels. Volgens wethouder Lintmeijer heeft min. Schultz "slechts voorgesteld om de financiering van de Uithoftram te wijzigen zodat betalingen worden doorgeschoven van 2017 naar 2018. Lintmeijer verwacht niet dat dit tot uitstel van de Uithoftram zal leiden" (destadutrecht.nl).

Gefaseerde aanleg – nog geen afstel

Het AD suggereert dat alleen de plannen voor 'verbetering' van de A27 ten zuiden van Utrecht worden uitgesteld. Mocht de verbreding bij Amelisweerd echter toch op de lange baan worden geschoven, dan zal de minister mogelijk besluiten tot een gefaseerde aanleg. Najaar 2012 kwam minister Schultz zelf met een dergelijk plan. Het geeft de mogelijkheid om in tijden van bezuinigingen te beginnen met de aanleg van extra rijstroken binnen de bak, om in een later stadium over te gaan tot bakverbreding. Het betekent dus zeker geen afstel van verbreding, hoewel de kans hierop natuurlijk wel toeneemt. We rekenen ons nog niet rijk, al is het natuurlijk wel goed dat men in Den Haag begint na te denken.

Uitstel Uithoftram zou ernstige gevolgen hebben

Een mogelijk intrekken van de Rijksbijdrage voor de Uithoflijn zou een enorme tegenvaller voor de bereikbaarheid van Utrecht zijn. De huidige busverbinding heeft haar maximum capaciteit al lang bereikt; met de komst van een aantal nieuwe kantoren zal het aantal reizigers alleen nog maar gaan toenemen. De recente MIRT-OV studie regio Utrecht laat zien dat zelfs de Uithoftram naar verwachting in 2030 alweer aan haar maximum capaciteit zit. Volgens de studie zal de verkeersas tussen binnenstad en De Uithof volledig vastlopen, zelfs met de tramverbinding. Het is duidelijk dat nietsdoen hier geen optie is. Zonder Rijksbijdrage zit een tramverbinding er echter niet in.

Ook de plannen voor de NRU (Noordelijke Randweg Utrecht) langs Overvecht lijken in de koelkast te kunnen. Het gereserveerde bedrag van 181 miljoen euro was overigens al onvoldoende om de weg goed ingepast aan te leggen (met minstens drie verdiepte verkeerspleinen).

De plannen zijn nog niet definitief. De komende weken hebben provincies en gemeenten de mogelijkheid om te reageren. Wethouder Lintmeijer zal de plannen nauwkeurig bestuderen en binnen een paar weken een reactie geven. Hopelijk is er dan meer duidelijkheid. 

Links:

Reactie wethouder Lintmeijer op destadutrecht.nl

Reactie ChristenUnie Utrecht

Uitgebreide reactie Kamerlid Carla Dik-Faber (CU)

Nieuwsbericht op nu.nl

Brief min. Schultz d.d. 17 januari over huidig proces

Touwtrekken om de onderzoeksopdracht: welke kans krijgen alternatieven?

Op 10 oktober 2012 heeft de Tweede Kamer bij minister Schultz van Haegen onafhankelijk onderzoek weten af te dwingen naar alternatieven om de A27 en de bak door Amelisweerd niet te verbreden.

Een mooi resultaat, mede bewerkstelligd door de aandacht in de media voor de viering van 40 jaar Vrienden van Amelisweerd en onze treinreis met optocht naar de Kamer. Maar wat wordt nu de precieze onderzoeksopdracht? Daar is de afgelopen weken in Den Haag stevig over gediscussieerd.

Smalle of brede onderzoeksopdracht?

De minister wil alleen laten toetsen of het tot nu door het ministerie uitgevoerde onderzoek naar de mogelijkheden om de verbreding van de A27 binnen de bestaande bak in Amelisweerd te realiseren, afdoende en juist geweest is. De minister weet het antwoord daarop wel, zo liet ze telkenmale weten. Ze sorteert met een smalle opdracht het liefste voor op de 2 x 7 met verbrede bak!

Maar een meerderheid van de Kamer liet de minister in twee lange Kamerdebatten weten dat ze een brede onderzoeksopdracht voor ogen hebben. Onderzoek ook de effecten van lagere groeiscenario's voor de economie en het verkeer en vervoer, breng ook effecten op natuur, luchtkwaliteit en geluidshinder in kaart en breng het maatschappelijk rendement van kosten en baten in beeld wanneer je wel of niet de bak van Amelisweerd verbreedt. NB: In het op 2 januari ontvangen conceptverslag van dit Algemeen Overleg op 11 december blijken alle bovengenoemde punten door de minister toegezegd.

Vanuit de Vrienden van Amelisweerd en Kracht van Utrecht zullen we samen met bewonersorganisaties uit de stad (Lunetten, Rijnsweerd en Voordorp) de onderzoekscommissie van argumenten gaan voorzien om het gevraagde bredere onderzoek uit te laten voeren. Ons Kracht van Utrecht-scenario zullen wij bij de commissie inbrengen.

Verwachting is dat de Kamer, op basis van het onderzoeksresultaat de uiteindelijke politieke afweging in de loop van maart – april zal gaan maken.

Lees verder

Andere Tijden over De Slag om Amelisweerd en de A27

Zondag 6 januari zond Andere Tijden een aflevering uit over de aanleg van de A27 door Amelisweerd, een heet hangijzer in de jaren 70 en 80 dat (helaas) nog steeds actueel is. De plannen waren in 1971 reden voor oprichting van de Werkgroep Amelisweerd, voorloper van de Vrienden van Amelisweerd. Doel was en is om de landgoederen Amelisweerd en Rhijnauwen te beschermen tegen de (aanleg van de) A27. 

Bekijk de uitzending terug op Geschiedenis24 of Hollanddoc24. 

In 2009 verscheen het 8e rapport van de Vrienden met de titel "De Kracht van Utrecht". Vanuit dit initiatief werkt sindsdien een groep betrokken bewoners en experts aan concrete voorstellen om onze stad en regio de omslag te laten maken naar duurzame mobiliteit, schonere lucht en een leefbare stad (website). 

Nieuwe bedreigingen

Het Kabinet heeft plannen om de A27 bij Amelisweerd te verbreden tot 14 rijstroken. Een dergelijke verbreding is onnodig duur (minstens 400 miljoen euro) en technisch erg riskant, terwijl er betere en goedkopere alternatieven zijn (meer over onze argumenten). Wij vroegen de Kamer daarom om een onafhankelijk onderzoek naar alternatieven die zowel leefbaarheid als bereikbaarheid van de regio Utrecht structureel verbeteren. In een spoeddebat op 10 oktober vraagt de Kamer min. Schultz vervolgens om een onafhankelijk onderzoek, dat in maart gereed zal moeten zijn. 

Een overzicht van nieuwsitems van het afgelopen half jaar vindt u in het menu Amelisweerd en de A27 (zie linkerbalk). 

Volg ons en discussieer mee op Twitter (@KrachtvanU & @Amelisweerd) en Facebook. Gebruik de hashtags #amelisweerd #anderetijden. 

Veel discussie in Tweedekamer over opzet onafhankelijk onderzoek alternatieven A27

Op 11 december hield de Kamer een Algemeen Overleg (AO) over o.m. de plannen voor de A27 bij Amelisweerd (lees hier het officiële conceptverslag). Reden voor dit overleg was de wens van de Kamer om nog inspraak te hebben in de opzet van het onafhankelijk onderzoek. 

Vrijdag 14 december bleek de onderzoeksopzet van de commissie Schoof ongewijzigd. Vandaar dat verschillende fracties moties wilde indienen over het onafhankelijk onderzoek. Doel hiervan was om de onderzoeksopzet zo concreet mogelijk te maken om zo een goed onderzoek te garanderen. De motie van D66 ging specifiek over de onderzoeksvragen. De motie vroeg om het berekenen van hoge- en lagegroeiscenario's en om inzicht in mogelijke no-regretmaatregelen (gefaseerde aanleg met pas later een eventuele verbreding), in de win-winrelaties met de MIRT OV-studie Regio Utrecht en in de kosten/baten verhouding van de verschillende varianten.

Uiteindelijk steunde de PvdA de motie van Kamerlid Van Veldhoven (D66) niet. Attje Kuiken (PvdA) meende namelijk dat de minister al haar wensen en 95 procent van de wensen van Van Veldhoven zal inwilligen (zie deze discussie op twitter). Een motie zou zo overbodig zijn. Hoewel de PvdA het de minister duidelijk niet al te moeilijk wil maken, wachten ze het onderzoek met vertrouwen af. Het is daarom extra belangrijk dat de verslagen van de debatten op 10 oktober (incl. schriftelijke antwoorden) en 11 december, met daarin de toezeggingen van de minister, naar de Commissie Schoof worden gestuurd. De commissie zal rekening moeten houden met de context van de gevoerde debatten en de toezeggingen die de minister hierin heeft gedaan.

Vertrouwen in Kracht van Utrecht als deel onderzoek

Nieuwe lijnbussen van vervoerder Qbuzz 90 procent schoner?

Bestuur Regio Utrecht wil het openbaar vervoer in de stadsregio gunnen aan Qbuzz. Deze vervoerder claimt met 90 procent minder CO2-uitstoot te kunnen rijden door via een satelliet het rijgedrag van de buschauffeur buitenspel te kunnen zetten. De chauffeurs zelf hebben zo hun bedenkingen. "Ik geloof daar niets van", zegt Robert Post, buschauffeur bij GVU-Connexxion, straks rijdend voor Qbuzz.

Aanbestedingsprocedure

Het is nog maar de vraag of openbaar vervoerder Connexxion zich zo gauw gewonnen geeft. De aanbestedingsprocedure is immers in de regio nog niet ten einde. Connexxion heeft beroep aangetekend. De aanbestedingsprocedure van het BRU sleept zich al enige jaren voort en de rechter kwam er zelfs aan te pas. Ook de nieuwe procedure, die daarna volgde, verloopt verre van gladjes. 

Inmiddels meldt het BRU dat de rechter het verzoek van Connexxion om een voorlopige voorziening (i.e. een voorlopige opschorting van een bestuursbesluit) heeft afgewezen. De bezwaarprocedure bij het BRU blijft overigens gewoon doorlopen. Half januari 2013 zal het BRU daarover een beslissing nemen.

BRU besloot het OV in de stadsregio Utrecht vanaf december 2013 te gunnen aan Qbuzz. Maar OV Regio Utrecht BV (met als enige aandeelhouder Connexxion Openbaar Vervoer NV) heeft nu wederom bezwaar aangetekend. De vervoerder heeft bij het College van Beroep voor het Bedrijfsleven een kort geding aanhangig gemaakt. BRU (dat overigens per 1 januari 2013 ophoudt te bestaan) wil een openbaar vervoerder, die op de gunstigste voorwaarden vervoer in de stadsregio aanbiedt. Wie zegt dat de toekomstige vervoerder met minder luchtvervuilende bussen het lijnennet in de regio exploiteert? Op de nogal summiere site van Qbuzz maakt men geen enkel woord vuil aan welk type bus men over een jaar wil inzetten. Triomfantelijk zegt Qbuzz op zijn website de concessie in de Regio Utrecht gewonnen te hebben.

Neemt Qbuzz de milieunormen serieus?

Persbericht over onafhankelijk onderzoek krijgt landelijke vleugels

Oktober en november waren maanden van grote media-aandacht voor de Kracht van Utrecht en Vrienden van Amelisweerd. Na de landelijke aandacht in oktober (landelijke kranten, tv, radio), waarover wij eerder schreven in nieuwsbrief nr. 29, volgde eerst een prominente artikel in dagblad Trouw ('Het landgoed van Ridder Amelis'). Om een en ander recht te zetten, schreven wij een uitgebreide reactie op dit artikel, 'Waarde Amelisweerd laat zich niet bagatelliseren'. Trouw publiceerde dit op prominent op 19 november (papieren- en digitale versie). 

Eveneens 19 november publiceerden wij een persbericht: Vrienden van Amelisweerd vragen Kamer om onafhankelijk onderzoek te garanderen. Een dag na publicatie kreeg ons persbericht vleugels.

In slechts anderhalf uur was dit de mooie opbrengst:

Volkskrant: Amelisweerd wil onderzoek naar alternatief verbreding A27 

Trouw: Amelisweerd wil onderzoek naar alternatief verbreding A27

Stentor: Amelisweerd wil meer dan even doorrekenen

Gelderlander: Amelisweerd wil meer dan even doorrekenen

Utrecht en LR Dichtbij (Telegraaf): Amelisweerd - huidig onderzoek verbreding A27 nog niet volledig

Elsevier: Amelisweerd wil meer dan even doorrekenen

Uiteindelijke volgden ook de andere landelijke en regionale nieuwssites en een reeks regionale kranten (Putten, Scherpenzeel, Leusden, Alphen, IJmuiden, Leiden, Dagblad van het Noorden, TCTubantia (Twente) en Omroep Brabant) namen ons persbericht over. We kunnen stellen dat we nog nooit zoveel mensen hebben bereikt met een persbericht. 

Noordelijke Randweg Utrecht: Bewoners Overvecht tegen verhoogde verkeerspleinen

Maandag 26 november presenteerde de Gemeente Utrecht haar voorkeursvariant voor de NRU langs Overvecht. De avond was nu en dan zeer tumultueus; bewoners waren het duidelijk niet eens met de verhoogde verkeerspleinen en ronduit kwaad over de zeer korte reactietermijn van twee weken, die daarom meteen verlengd werd tot 1 januari. De kern is duidelijk: Iedereen wil een volledig verdiepte ligging of tenminste een verdiepte ligging van alledrie verkeerspleinen. De kosten daarvoor zijn echter 30 miljoen extra per plein. 

Het was al langer bekend dat de wens van de Rijksoverheid, een stadssnelweg met 6 rijstroken en minstens 100 km/h, geheel van tafel was. De voorkeursvariant zou in ieder geval niet meer dan 2x2 rijstroken bevatten bij een max. snelheid van 80 km/h. Wethouder Lintmeijer verwacht dat dit ook in de toekomst voldoende capaciteit biedt. Hij houdt er rekening mee dat de automobiliteit de komende decennia zal afvlakken, zoals in veel Westerse landen nu al het geval is. Hij neemt hiermee duidelijk afstand van het huidige Kabinet, dat haar asfaltplannen nog baseert op flinke (niet realistische) groeicijfers.

Onvoldoende geld voor optimale inpassing en leefbaarheid

Met het uitgangspunt van vier rijstroken en 80 km/h is vervolgens gekeken in hoeverre de voorkeursvariant kan voldoen aan de eisen voor leefbaarheid en inpassing. De variant waarbij de hele NRU op een dijk ligt, valt wat betreft wethouder Lintmeijer definitief af. Een dergelijke weg past niet in de omgeving, hoewel het verkeerskundig zeker voordelen biedt, aldus Lintmeijer. De bewoners van Overvecht hebben altijd een duidelijk voorkeur geuit voor een volledig verdiepte ligging. Geluidhinder blijft zo beperkt en inpassing in de omgeving is optimaal. Het budget van 181 miljoen, waarvan 130 miljoen Rijksbijdrage, is daar echter niet toerijkend voor. Het budget is voldoende voor de verdiepte ligging van alleen het Ghandiplein, inclusief een aquaduct voor de Klopvaart, en het 'stilste' asfalt voor de hele NRU.

Bij het Ghandiplein zou de meeste winst zijn te behalen qua geluidhinder, naar verluid omdat daar de meeste mensen vlakbij de weg wonen. Een bewoner merkte op dat deze keuze alleen te maken heeft met de 'groene' subsidies die met het herstel van de Klopvaart vrijkomen. De gemeente heeft de ambitite om geluidhinder meer te beperken dan wettelijk gezien verplicht is. De keuze voor stil asfalt en de nodige geluidsschermen zouden daarvoor moeten zorgen. Voor de hoge flats van tien verdiepingen is overigens nog geen oplossing gevonden. Ze staan dermate dicht langs de NRU dat geluidschermen niet helpen.

Inmiddels heeft de Commissie Stad & Ruimte op 20 december 2012 gedebatteerd over de voortgang van de NRU. Lees hier een verslag van onze hand. 

Lees verder: Overvecht verdient meer

Vrienden van Amelisweerd vragen Kamer onafhankelijk onderzoek te garanderen

In een gezamenlijke brief hebben de Vrienden van Amelisweerd en de initiatiefgroep 'Kracht van Utrecht' de Tweede Kamer gevraagd de onafhankelijke opzet van het onderzoek naar alternatieven voor de verbreding van de Ring Utrecht te garanderen. 

Op 10 oktober dit jaar zegde minister Schultz van Haegen dit onafhankelijk onderzoek toe aan een Kamermeerderheid die hier om had gevraagd. Afgelopen week gaf minister Schultz van Haegen in een brief aan de Kamer antwoord op een aantal openstaande vragen. In een bijlage gaf de minister haar visie op het inhoud van het onderzoek.

De brief van de minister en haar voorstellen ten aanzien van het onafhankelijk onderzoek zijn aanleiding voor de Vrienden van Amelisweerd om in een mail aan de Tweede Kamerfracties te vragen om de toegezegde onafhankelijkheid te garanderen. Dit is temeer noodzakelijk vanwege de verwarring die is geschapen door een tekst in het regeerakkoord van VVD en PvdA ("De besluitvorming over de verbreding van de Ring Utrecht (2 x 7 rijstroken) wordt afgerond") en vanwege het gespin in de media de afgelopen weken: "2x7 gaat door" (o.a. Volkskrant, NRC, NU.nl, RTV-Utrecht).

Onafhankelijk onderzoek meer dan 'even laten doorrekenen'

Als gast in Buitenhof (18-11-2012) heeft de minister het over "allemaal nog even een keer door laten rekenen", terwijl de Kamer juist om andere, nog niet onderzochte varianten vraagt (binnen de bak 2x6; binnen de bak 2x6 met 80km/uur). Daarnaast heeft de Kamer nadrukkelijk gevraagd om aanvullende criteria te hanteren naast de standaardcriteria die Rijkswaterstaat tot dusverre gebruikt. Rijkswaterstaat hanteert uitsluitend het behalen van een trajectsnelheid op Rijkswegen als doorslaggevend criterium (de zogeheten NoMO norm).

De Vrienden zijn met de Kamer van mening dat afwegingen op het gebied van verkeer en vervoer breder moeten worden benaderd (Wat zijn bijvoorbeeld de effecten op de regionale mobiliteit als geheel, dus auto, OV én fiets; effecten van een versterking van tram- en fietsnetwerken, van Beter Benutten?). Daarnaast zijn effecten op het gebied van leefkwaliteit, gezondheid en natuur tot nu toe onvoldoende meegenomen. 

Lees verder: Neem effecten op ecologie en gezondheid mee