Rapport Commissie Schoof: brede Maatschappelijke Kosten Baten Analyse als basis voor politieke afweging!

Details

Gepubliceerd op dinsdag, 26 maart 2013 17:19

Dinsdag 26 maart heeft de minister van infrastructuur & milieu de eindrapportage van de onderzoekscommissie Schoof ontvangen.

Bij het begin van de persconferentie werden de officiele stukken via de website ikgaverder.nl gepubliceerd. Het complete rapport, alle bijlagen en het bijbehorende persbericht zijn daar in te zien. 

Binnen de bak-alternatief te snel afgevallen

In het rapport staan veel van onze kritiekpunten: De verbreding van de A27 naar 2x7 rijstroken is niet goed onderbouwd en in de besluitvorming zijn fouten gemaakt. In 2009 is het 2x6 binnen-de-bak alternatief volgens de commissie te snel afgevallen. De commissie beveelt vervolgens aan een nieuw besluit te nemen over de 2x7 rijstroken, samen met de gemeente Utrecht en de provincie Utrecht. De minister wil dat besluit zo snel mogelijk nemen. 

Maatschappelijke kostenbatenanalyse als basis van politieke afweging

De minister heeft niet alleen haast maar neemt tegelijkertijd het advies van de commissie over om voor de planstudie Ring Utrecht een maatschappelijke kostenbatenanalyse (MKBA) te gaan maken. "Met een MKBA kan een afgewogen conclusie worden getrokken over het nut en de noodzaak van dit alternatief", aldus de commissie vanmiddag. De minister vindt dat voor de input van deze MKBA gebruik gemaakt moet worden van zowel hoge als lage groeiscenario's. Want dat is in het verleden ook niet gebeurd, schrijft Schoof. 

De minister stuurt er nu op aan dat de Tweede Kamer op 8 april haar instemming geeft aan de 2x7 variant, voordat deze MKBA dus beschikbaar is. Hoe zo bezuinigingstijd, vanwaar de snelheid? Al onze analyses maken duidelijk dat we vanwege de stagnerende economie en de daarmee gepaard gaande stagnerende groei van het verkeer nog zeker 8 jaar de tijd hebben om te kiezen voor slimmere en gezondere alternatieven. 

Neem 2x6 binnen-de-bak mee in een brede MKBA

De minister wil alleen voor haar eigen 2x7 voorkeursvariant een MKBA maken. Een echt reële MKBA zal er zo nooit zijn. In een MKBA dien je een reëel alternatief mee te nemen. Dus 2x7 én 2x6 binnen-de-bak, inclusief de technische en financiële risico's en gevolgen voor natuur en gezondheid. Alleen met het binnen-de-bak alternatief van het Utrechtse College van B&W kan de Kamer een goede afweging maken. 

Deze brede MKBA is de juiste basis voor een goed oordeel van de Kamer.

Utrechts signaal nodig naar Den Haag

Minister Schultz dreigt hier een historische vergissing te maken. Het besluit tot een nergens voorkomende 14-strooks snelweg tussen een natuurgebied en drie woonwijken in, is werkelijk te bizar voor woorden in deze tijd van bezuinigingen en stagnerende verkeerontwikkeling. De A27 ter hoogte van Amelisweerd staat niet eens in de file top-50. 

De gemeenteraad van Utrecht moet nu een duidelijk signaal aan Den Haag sturen: Een echt Kamerdebat kan pas plaatsvinden als de MKBA van zowel de 2x7 variant als het 2x6 binnen-de-bak alternatief van het Utrechtse College klaar is. 

Politieke afweging - eerste reacties

Het is nu aan de Kamer om een politieke afweging te maken van het rapport en het voornemen van de minister. Daar hoort nadrukkelijk een volledige MKBA bij. Opvallend genoeg sorteren zowel minister Schultz als coalitiepartner PvdA voor op definitieve verbreding. PvdA woordvoerder Kuiken laat in een eerste reactie weten "zich neer te leggen bij het besluit van de minister". Andere partijen reageren furieus. 'Dit is een forse klap in het gezicht van de mensen in Utrecht en een schoffering van de belastingbetaler', laat Bashir (SP) weten. Volgens Liesbeth van Tongeren (GL) wegen "de maatschappelijke baten van verbreding van de A27... op geen enkele manier op tegen de kosten. Het is onbegrijpelijk dat de minister in tijden van financiële crisis grote bedragen wil uittrekken voor een onnodige superhighway." Kamerlid Dik-Faber (CU) is teleurgesteld over de verbreding en geeft aan dat het "veel geld is voor een risicovol project in crisistijd."

Meer reacties 

Reactie Natuur en Milieufederatie Utrecht: Eerst bewijs dat bredere A27 goed is voor maatschappij

Parool: Verbreding A27: Utrecht wacht af, Kamerfracties SP, CDA en GL negatief

Volkskrant: Verbreding A27 - VVD positief, Kamerfracties oppositie tegen besluit

Lees ook ons rapport "Kracht van Utrecht - antwoorden aan de Commissie Schoof" en het rapport van de Utrechtse Delegatie "Vertrouw de Burger".

Vraag minister naar werkelijke kosten, verkeersprognoses en onderschatting OV in plan verbreding A27

Details

Gepubliceerd op donderdag, 14 maart 2013 15:03

Op 8 april 2013 vindt het MIRT-overleg (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport) plaats. Op de agenda van dit lange overleg staan o.m. de bezuinigingen op het infrastructuurfonds, de kwaliteit van verkeersmodellen, de Mobiliteitsbalans 2012 en de publieksrapportage Rijkswegennet 2012. 

Het is nog onduidelijk of de eindrapportage van de Commissie Schoof op de agenda staat, omdat nog onbekend is wanneer de commissie gereed is. In de tussentijd is het raadzaam de minister vragen te blijven stellen over de onderwerpen die wel aan de orde waren in de Kamerdebatten over de opdracht aan de Commissie, maar die vervolgens geen onderdeel zijn geworden van de onderzoeksopdracht. Bij de politieke afweging van de adviezen en aanbevelingen van Schoof zijn deze onderwerp echter wel weer aan de orde.

Het gaat met name om de volgende onderwerpen:

1. De 'Quickscan Kosten Baten planstudie Ring Utrecht' uit 2009, lees verder...
2. Het besluit van de minister in september 2012 om door te gaan met verbreding tot 2x7 rijstroken, lees verder...
3. Afweging van het Kracht van Utrecht alternatief in 2010, lees verder...
4. Actualiteit van verkeersmodellen, lees verder...
5. Verzoek om een quickscan MKBA (Maatschappelijke Kosten Baten Analyse), lees verder...

Al deze onderwerpen zijn gerelateerd aan de vraag in hoeverre de Tweede Kamer inzicht heeft in wat het maatschappelijk rendement is van investeringen voor de Ring Utrecht / A27-Amelisweerd en voor de verschillende alternatieven. Wordt in analyses uitgegaan van berekeningen, cijfers en prognoses die actueel zijn? Wat zijn de werkelijke kosten en wat neem je daarin wel of niet mee? Hoe bereken je de baten, wat neem je daarin mee en wat juist niet?

Voorts is van belang in hoeverre de A27 bij Amelisweerd nu of in de toekomst de NOMO-norm (i.e. een norm voor een bepaalde trajectsnelheid op een stuk snelweg) overschrijdt en over hoeveel voertuigverliesuren het dan gaat. De onderstaande vragen kunnen in het Tweedekamer MIRT-debat leiden tot een verzoek aan de minister om een MKBA op te stellen voor de voorliggende plannen en beschikbare alternatieven van de Gemeente Utrecht en de Kracht van Utrecht.

Lees verder: vragen aan de minister met toelichting

Onderzoek toont aan: Verbreding van de bak is te duur en niet nodig

Details

Gepubliceerd op maandag, 04 maart 2013 13:41

Een verbreding van de bak door Amelisweerd is erg duur en helemaal niet nodig. Die conclusie is te trekken uit twee rapporten die thans openbaar zijn gemaakt: een onderzoek van Witteveen+Bos in opdracht van de Gemeente Utrecht naar mogelijkheden binnen de bestaande bak en een nu pas openbaar gemaakt rapport van Twijnstra Gudde uit 2009 met een vereenvoudigde kosten/batenanalyse.

Het onderzoek van Witteveen+Bos: 2x6 kan binnen de bak

In opdracht van de gemeente Utrecht heeft Witteveen+Bos een nieuw ontwerp voor de A27 door Amelisweerd gemaakt. Zij zijn daarbij anders te werk gegaan dan Rijkswaterstaat.

Rijkswaterstaat let bij haar ontwerp in het geheel niet op omgevingsfactoren. De benodigde breedte van wegprofiel wordt bij Rijkswaterstaat enkel bepaald door verkeersprognoses en algemene ontwerpeisen, die hetzelfde zijn voor een weg door een weiland, langs een industrieterrein, door een natuurgebied of in een stedelijke omgeving. Zo komt Rijkswaterstaat tot 2x7 rijstroken en de stelling, dat verbreding van de bestaande bak in Amelisweerd noodzakelijk is.

Witteveen+Bos onderzoeken juist welke verkeerskundig aanvaardbare oplossingen mogelijk zijn wanneer je uitgaat van de breedte van de bestaande bak in Amelisweerd. En dat blijkt heel goed te kunnen bij een variant met 2x6 rijstroken. Er zijn twee echte aanpassingen ten opzichte van de eisen van Rijkswaterstaat. De eerste is een maximumsnelheid van 100 km/uur in plaats van 120 km/uur. De andere is dat vier van twaalf rijstroken wat smaller zijn: 3.05 meter in plaats van 3.50 meter. Beide aanpassingen vallen binnen de regels en zijn feitelijk heel gewoon bij Rijkswegen in een stedelijke omgeving.

Rapport: Witteveen+Bos - Verkenning inpassing 2x6 stroken binnen de bak bij Amelisweerd

In 2011 kwam ingenieursbureau Movares ook al tot de conclusie dat 2x6 binnen de bak goed mogelijk is:

Lees het artikel 'Mogelijkheden van twaalf rijstroken binnen de bak van Amelisweerd'

Twijnstra Gudde: Verbreding is honderden miljoenen duurder

De afgelopen week is ook een rapport van Twijnstra Gudde uit 2009 openbaar gemaakt in een geschoonde versie. Het is een zeer vereenvoudigde scan naar kosten en baten van verbredingsopties voor de bak. Het rapport schat de meerkosten van verbreding van de bak op zo'n 500 miljoen euro. De kosten van de verbrede optie van de Ring komen op ruim 1500 miljoen, de kosten van een variant binnen de bestaande bak komen op ruim 1000 miljoen euro. De getallen zijn duidelijk aan de indicatieve kant, maar het is ons een raadsel hoe minister Schultz in debat met de Kamer die meerkosten van verbreding op hoogstens 40 miljoen heeft kunnen schatten!

De varianten nuchter bekijkend kan eenvoudig worden geconstateerd dat de baten van verbreding in de verste verte niet opwegen tegen de buitengewoon hoge kosten. Zeker wanneer je bij die kosten behalve de aanleg ook kosten voor gezondheidseffecten, aantasting van natuur- en recreatiegebied en risico's tijdens de uitvoering meerekent.

'Gecensureerd' rapport: Twijnstra Gudde - Onderzoeksnotitie Werkspoor Kosten en Baten, tussenfase planstudie Ring Utrecht, inclusief quick-scan kosten-batenanalyse

Pers: Meer informatie bij Jos Kloppenborg (06 185 123 70)

Betekenis van budgetoverschrijding, reistijd en verkeersmodellen bij verbreding A27

Details

Gepubliceerd op maandag, 25 februari 2013 10:55

Woensdag 13 februari maakte minister Schultz van Haegen de definitieve bezuinigingen op het infrastructuurfonds bekend. Dezelfde week publiceerde het ministerie een paar andere interessante publicaties. In de Publieksrapportage Rijkswegennet lazen we over de geringe reistijdverliezen op het traject Lunetten – Utrecht Noord (waar de A27 bij Amelisweerd deel van uitmaakt). En TNO kwam met een interessant onderzoek naar de kwaliteit van de verkeersmodellen van Rijkswaterstaat.

Onze conclusies over het kostenaspect van de planstudie Ring Utrecht, het reistijdverlies op de A27, de gebruikte verkeersmodellen en de vraag welk probleem het ministerie eigenlijk wil oplossen: 

Binnen budget een illusie...

In een tijd van forse bezuinigingen is het opmerkelijk dat de aanpassingen aan de Ring Utrecht een miljard mogen kosten. Erger nog: geen van de voorgestelde varianten blijft binnen de anderhalf miljard euro. Het enige dat het ministerie hierover weet te melden is de hoop dat het allemaal wel goed komt. En wat lost de Planstudie Ring Utrecht eigenlijk op? Juist in het stationsgebied en de vervoersas tussen binnenstad en De Uithof zullen de problemen in de toekomst groot zijn. Het verbreden van snelwegen rond de stad biedt hiervoor geen enkele oplossing. Lees verder...

Weinig tot geen reistijdverlies op de A27 bij Amelisweerd... 

De reistijdverliezen tussen de knooppunten Utrecht Noord en Lunetten zijn de afgelopen jaren zeer gering. Richting Lunetten is er nauwelijks reistijdverlies, richting Utrecht Noord is het reistijdverlies een aantal minuten. Oorzaak daarvan is de afslag Bilthoven; het staartje van deze file staat tussen knooppunt Rijnsweerd en Utrecht Noord. De A27 bij Amelisweerd heeft hier niets mee te maken. Lees verder...

Verkeersmodellen onderschatten probleemoplossend vermogen van OV en negeren de fiets...

De verkeersmodellen die worden gebruikt om wegenprojecten door te rekenen, blijken het oplossend vermogen van OV-maatregelen te onderschatten. Maatregelen in de fietsinfrastructuur zitten helemaal niet in deze modellen. Het maatregelenpakket Kracht van Utrecht zet juist in op het stimuleren van OV- en fietsnetwerken. De verkeersmodellen werken dus altijd in het voordeel van asfaltplannen, ook omdat de modellen de relatie tussen hoofd- en onderliggend wegennet niet goed voorspellen. Lees verder...

Lees verder: Budget, reistijd en verkeersmodellen.

Wel of niet verbreden van de A27 bij Amelisweerd - onafhankelijk onderzoek onder druk

Details

Gepubliceerd op maandag, 18 februari 2013 11:18

Woensdag 13 februari kwam minister Schultz met een brief aan de Tweede Kamer op de proppen, waarin zij aangaf welke infrastructuurprojecten zij wil schrappen, vertragen of zonder vertraging doorgang wil laten vinden. En ja hoor; de minister schrijft: "Projecten uit het Regeerakkoord worden onverminderd doorgezet", waarna ze direct de "Ring Utrecht (A27)" noemt. Landelijke media nemen dit bericht over. "De geplande verbreding van de A27 bij Amelisweerd gaat gewoon volgens plan door", zo lazen wij in een nieuwsitem van RTV Utrecht.

Natuurlijk is daar nog helemaal niets over besloten. De Tweede Kamer heeft afgedwongen dat er een onafhankelijk onderzoek moet plaatsvinden naar wel of niet verbreden. Maar het is opvallend dat de minister blijkbaar teksten de wereld instuurt die de suggestie wekken dat de uitslag al beklonken is.

Daarom roepen wij de Tweede Kamer op de minister duidelijk te maken dat zij niet gediend is van het creëren van een 'voldongen feiten' sfeer, terwijl de uitslag van het onderzoek nog niet bekend is.

Politieke afweging

Na het verschijnen van het rapport (te verwachten begin maart) zal de Tweede Kamer met de minister een politieke afweging gaan maken of de A27 in deze tijden van bezuiniging nog verbreed moet of hoeft te worden. Interessant is nu dat de minister in haar brief over de bezuinigingen aangeeft dat het economisch rendement van een project doorslaggevend zou moeten zijn. Ze wil dit zo mogelijk berekenen aan de hand van een maatschappelijke kosten/baten analyse (MKBA). In haar opdracht voor het onafhankelijk onderzoek wilde minister Schultz echter geen MKBA gebruiken. Ook in haar eigen afweging over de besteding van de vele honderden miljoenen euro's voor de verbreding van de bak bij Amelisweerd gebruikt ze geen MKBA. 

Van auto & wegen naar mens & mobiliteit

De Kamer krijgt de komende maanden de kans om voor het miljard voor de Ring Utrecht een betere besteding te vinden. Het is een kans om rekening te houden met de noodzaak tot bezuinigen en met groeiscenario's, die achter de feiten en maatschappelijke ontwikkelingen als Het Nieuwe Werken aan lopen; dit met inachtneming van de negatieve effecten van automobiliteit op de (gezondheid van de) bevolking. Automobilisme is geen vanzelfsprekende keuze voor de huidige generatie van twintigers en dertigers. Zij geven de voorkeur aan openbaar vervoer en aan wonen en werken in een stedelijke omgeving, zonder de financiële- en gezondheidskosten die autobezit en –gebruik met zich meebrengen. De Utrechtse regio heeft vele miljoenen nodig voor een optimalisering van het OV-tramnetwerk dat veel vervoersdruk van de A27 en de Ring Utrecht zal opheffen en de druk van doorgaande en parkerende auto's zal verminderen. Utrecht en de Randstad kunnen zich nu nog voegen in het internationale patroon van stedelijke agglomeraties waarin de mens en diens levensbehoeften centraal staan.

Het is dus nog helemaal geen voldongen feit of de bak bij Amelisweerd wel of niet verbreed gaat worden. Het laatste woord is nog altijd aan de Kamer wanneer die in maart of april het onderzoek van de Commissie Schoof bespreekt.

Lees ook: 

Onze schriftelijke reactie op de vragen van de Commissie Schoof

Verslag van het gesprek met de Commissie Schoof